Lời dẫn: Sự bùng nổ truyền thông về AI Tạo Sinh
AI đang lan tỏa mạnh mẽ toàn cầu trên nhiều nền tảng. Mở LinkedIn, đọc tin tức hay tham gia sự kiện bạn đều bắt gặp các thuật ngữ như ChatGPT, AI Copilot, DeepSeek cùng nhiều công cụ tự động hóa cam kết mang đến những cách mạng công nghệ. Từ tạo nội dung quảng cáo đến chatbot tương tác với khách hàng, phạm vi ứng dụng công nghệ này rộng khắp. Chủ đề AI không chỉ được thảo luận tại hội thảo công nghệ mà còn xuất hiện trong văn phòng, giảng đường đại học, và thậm chí quán trà đá vỉa hè.
Tuy nhiên, câu hỏi cần thiết là: AI Tạo Sinh (Generative AI hay GenAI) chỉ là trào lưu công nghệ nhất thời cho doanh nghiệp, đặc biệt ở Việt Nam?
AI dự kiến đóng góp 15,7 nghìn tỷ USD cho kinh tế toàn cầu năm 2030 (theo PwC), định hình lại ngành nghề và thúc đẩy sự cạnh tranh mới. Trong khi doanh nghiệp toàn cầu đẩy mạnh triển khai GenAI, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam vẫn ở giai đoạn đầu. Các lãnh đạo chưa rõ phương hướng, lựa chọn công cụ và đánh giá kết quả. Nhiều doanh nghiệp chưa xây dựng kế hoạch hành động để tận dụng tiềm năng AI.
Cơ hội cho doanh nghiệp Việt lớn mạnh. Nhưng câu hỏi không phải là AI có mang lại lợi ích nữa mà là: làm sao để ứng dụng GenAI thực tế?
Bài viết phân tích thực trạng và các hiểu lầm về GenAI; đưa tin tức về việc triển khai AI trong nước; giới thiệu các trường hợp thành công; và gợi ý các bước triển khai bài bản.
1. AI – Sự thật và hiểu nhầm về AI
Sự lan rộng của AI gây ra nhiều kỳ vọng và hiểu lầm cho doanh nghiệp. Một số công ty kỳ vọng AI thay đổi toàn diện tức thì, trong khi khác lại cho rằng AI khó áp dụng. Truyền thông đã nhấn mạnh những bước tiến như dự án Stargate (OpenAI), Grok (xAI), DeepSeek và Manus AI (Trung Quốc) thổi bùng sự mong đợi. Vậy, AI có giá trị gì, và giới hạn nào để tránh kỳ vọng sai lầm? Doanh nghiệp Việt cần tập trung vào ứng dụng thực tế thay vì chạy theo phong trào.
Nguyên nhân tăng trưởng AI?
Ba yếu tố chính kích hoạt AI:
(1) Đột phá trong nghiên cứu và công nghệ,
(2) Dòng vốn đầu tư mạnh mẽ từ các tập đoàn lớn,
(3) Xu hướng ứng dụng rộng rãi AI trong doanh nghiệp.
Các tiến bộ vượt trội trong AI Tạo Sinh như ChatGPT, DeepSeek, copyright 1.5, Grok cùng Tác nhân AI và công cụ tự động hóa định hình lại cách vận hành. Bên cạnh lợi ích, AI cũng gây tranh cãi về tác động nhân sự.
Hiểu đúng và hiểu sai về AI
AI không vận hành hiệu quả nếu thiếu giám sát, cần tinh chỉnh và tích hợp.
Sai lầm phổ biến là AI thay thế hoàn toàn con người, trong khi thực tế AI không thể thay thế tư duy sáng tạo.
Nhiều doanh nghiệp đầu tư AI theo phong trào, dẫn đến thiệt hại. Thành công phụ thuộc công nghệ, quy trình và nhân sự.
Thực tế và tiềm năng AI Tạo Sinh
GenAI nâng cao trải nghiệm khách hàng nếu áp dụng bài bản.
Ví dụ: Morgan Stanley dùng GPT-4 hỗ trợ tư vấn tài chính (openai.com). Salesforce Einstein GPT cá nhân hóa marketing (salesforce.com).
GenAI là trợ thủ đắc lực như AI Copilot, AI Agents, hỗ trợ phân tích. GenAI tăng năng suất và giá trị chiến lược (mitsloan.mit.edu).
Doanh nghiệp có chiến lược sẽ tận dụng tối đa tiềm năng AI, ngược lại sẽ gặp khó khăn.
Những việc doanh nghiệp cần làm để thành công với AI
2. AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Tiềm năng và Khó khăn
Việt Nam đang khẳng định vị thế trong hệ sinh thái AI, với sự đầu tư mạnh mẽ. Chiến lược quốc gia 2021–2030 hướng tới trung tâm đổi mới sáng tạo AI (chinhphu.vn).
Thị trường AI Việt Nam dự kiến đạt 3,4 tỷ USD đến 2030 (jdi.group). Các lĩnh vực ứng dụng chính: nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Tập đoàn lớn như NVIDIA, Google hợp tác đầu tư trung tâm nghiên cứu AI; VinAI, FPT.AI phát triển mô hình AI đặc thù cho Việt Nam.
Những khó khăn doanh nghiệp phải đối mặt
• Thiếu đội ngũ kỹ sư AI chất lượng.
• Chi phí đầu tư ban đầu lớn.
• Hạn chế về GPU, đám mây AI.
• Rào cản dữ liệu, mô hình chưa tối ưu tiếng Việt.
• Lo ngại pháp lý.
Mặc dù vậy, với chính sách hỗ trợ, Việt Nam có nền tảng thuận lợi.
3. Các lĩnh vực AI Tạo Sinh ứng dụng hiệu quả
• Tài chính – Ngân hàng: tự động hóa báo cáo, phát hiện gian lận, mô hình rủi ro. Ví dụ Kompato AI tối ưu thu hồi nợ.
• Tiếp thị và Bán hàng: tự động tạo nội dung, cá nhân hóa thông điệp, tối ưu kịch bản tư vấn như Teampal AI, Revve AI.
• Bán lẻ & Thương mại điện tử: trợ lý mua sắm thông minh, đề xuất cá nhân hóa, tìm kiếm hình ảnh bằng AI.
• Chuỗi cung ứng & Sản xuất: tối ưu logistics, bảo trì dự đoán, tự động hóa sản xuất (Aitomatic).
GenAI đang phát triển AI Agents.
4. Xu hướng tiếp theo AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Ứng dụng thực tiễn
Doanh nghiệp đang dịch chuyển từ chatbot cơ bản sang AI chuyên biệt với AI Agents học hỏi tối ưu hiệu quả vận hành.
Các mô hình AI được tối ưu cho ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam như PhoGPT, VinaLLaMA, Arcee-VyLinh giúp cải thiện giao tiếp.
Ứng dụng BI với GenAI
Công cụ BI tích hợp GenAI như Power BI, Tableau giúp truy vấn ngôn ngữ tự nhiên, hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng.
Tác nhân AI và AI thế hệ mới
AI Agents có khả năng tự thực hiện tác vụ. Agentic AI còn tự cải tiến, cộng tác đa phòng ban, áp dụng trong tài chính, marketing, CNTT.
AI Copilot trong vận hành
Trợ lý AI tích hợp ERP, CRM, HRM giúp tự động hóa, hỗ trợ nhân viên làm việc hiệu quả hơn.
Tự động hóa xử lý tài liệu
GenAI xử lý hợp đồng, hồ sơ vay vốn, biểu mẫu pháp lý giúp giảm sai sót, nâng cao tốc độ và tuân thủ.
Quản lý tri thức nội bộ bằng GenAI
Kết hợp RAG, GenAI hỗ trợ nhân viên truy vấn thông tin nội bộ bằng ngôn ngữ tự nhiên nhanh chóng.
5. Triển AI Tạo Sinh khai AI hiệu quả tại Việt Nam: Bước đi
• Xác định mục tiêu kinh doanh rõ ràng.
• Đảm bảo quản lý dữ liệu tốt.
• Tích hợp AI vào hệ thống ERP, CRM.
• Triển khai theo giai đoạn nhỏ và nhân rộng khi đạt kết quả.
• Thiết lập quy trình cải tiến để nâng cao hiệu quả.
AI tại Việt Nam: Chuyển cơn sốt truyền thông thành giá trị thực tế.
AI tối ưu hoạt động ở tài chính, bán lẻ, marketing, vận hành.
Doanh nghiệp cần tích hợp AI chiến lược để không bị bỏ lại phía sau.
Thông điệp chính cho lãnh đạo:
• AI không chỉ là trào lưu.
• Tập trung nâng cao năng suất và tối ưu chi phí.
• Triển khai AI có chiến lược để tạo tác động rõ ràng.
• Giải pháp AI tối ưu cho Việt Nam giúp phù hợp bối cảnh kinh doanh.
• AI hỗ trợ con người.
Doanh nghiệp thử nghiệm và mở rộng hiệu quả trong ứng dụng AI.
AI là yếu tố bắt buộc trong cuộc đua cạnh tranh.
Câu hỏi cuối cùng: Doanh nghiệp bạn sẽ là người dẫn đầu kỷ nguyên AI?